Ứng dụng công nghệ trong truy xuất nguồn gốc thủy sản
Thứ ba - 14/09/2021 14:45
Truy xuất nguồn gốc có thể hiểu các giai đoạn nguồn nguyên liệu, sản xuất, chế biến, vận chuyển, phân phối ra thị trường đều được theo dõi, nhận diện một đơn vị sản phẩm. Công nghệ truy xuất nguồn gốc thường được gắn mã QR-Code lên sản phẩm hàng hóa; mã hóa này có khả năng tải thông tin cho người dùng nhanh chóng khi quét mã QR-code bằng điện thoại thông minh.
4 T2 1059 Ứng dụng công nghệ trong truy xuất nguồn gốc thủy sản (1)
Truy xuất nguồn gốc đóng vai trò quan trọng trong việc minh bạch quy trình sản xuất, gia tăng uy tín doanh nghiệp lĩnh vực vực thực phẩm, nông sản và thủy sản không phải ngoại lệ. Thủy sản thế mạnh đặc biệt khu vực phía nam Việt Nam và được xuất khẩu hàng năm hàng tỉ đô ra thị trường quốc tế, nơi các quy chuẩn luôn đặt quy chuẩn rất cao. Truy xuất nguồn gốc trong lĩnh vực thủy sản là việc công nghệ cho phép theo dõi và nhận diện một đơn vị sản phẩm thủy sản từ từng công đoạn chế biến trong quá trình sản xuất đến giai đoạn thành phẩm trên tay người tiêu dùng. Để bước chân vào các thị trường quốc tế, truy xuất nguồn gốc sản phẩm thủy sản khai thác là một trong những yêu cầu bắt buộc. Tổng cục Thủy sản đã xây dựng và triển khai thí điểm ứng dụng công nghệ thông tin trong truy xuất nguồn gốc thủy sản nhằm thuận tiện trong việc truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác chính thức được áp dụng rộng rãi tại nhiều địa phương.
Tổng Cục Thủy sản Việt Nam đã triển khai việc truy xuất nguồn gốc thủy sản từ 2003. Trong văn bản Luật Thủy sản năm 2003 ghi rõ: bắt buộc ngư dân phải ghi chép sổ nhật ký khai thác để phục vụ cho việc truy xuất nguồn gốc thủy sản được khai thác. Tiếp theo đó từ năm 2017 thực hiện truy xuất nguồn gốc thủy sản được triển khai quyết liệt hơn và đồng bộ nhằm góp phần tháo gỡ thẻ vàng của EC áp trên thủy sản Việt Nam. Không dừng lại ở việc giúp thủy sản Việt Nam bước qua các rào cản trong việc xuất khẩu và các thị trường lớn mà chính công nghệ này cũng sẽ đem đến lợi ích cho bản thân người tiêu dùng Việt. Hiện nay, người tiêu dùng Việt cũng yêu cầu trong việc minh bạch hóa thông tin sản phẩm thủy sản khai thác: ngay từ khâu sản xuất, khâu chế biến, phân phối, tiêu thụ. Chính vì vậy ghi chép nhật ký khai thác, truy xuất nguồn gốc là yêu cầu bắt buộc và xu hướng tất yếu trong tương lai gần nếu các doanh nghiệp muốn phát triển và tăng uy tín. Sau thời gian triển khai hầu hết ngư dân trong tỉnh khá thuần thục với quy trình ghi chép nhật ký khai thác thủy sản. Suốt quá trình khai thác trên biển, từng mẻ lưới, khu vực vùng đánh bắt, số sản lượng khai thác … đều được ngư dân ghi chép cẩn thận; việc đầu tiên của chủ tàu khi tàu cá vừa cập cảng là làm các thủ tục khai báo với cơ quan quản lý về nguồn gốc thủy sản.
Các doanh nghiệp thu mua nguyên liệu thủy sản dễ dàng đáp ứng yêu cầu của thị trường về tính minh bạch sản phẩm, bảo đảm an toàn thực phẩm cũng như thực hiện trách nhiệm xã hội. Tuy nhiên, trên thực tế triển khai vẫn tồn tại nhiều bất tiện khi ghi nhật ký khai thác và truy xuất nguồn gốc thủy sản bằng các văn bản giấy như: ghi chép do con người nên chưa đảm bảo tính chính xác, quy trình tốn nhiều thời gian; việc ghi chép, lưu trữ hồ sơ, nhất là khi ngư dân khai thác ngay tại trên biển gặp nhiều khó khăn.
Triển khai truy xuất bằng điện tử Tổng cục Thủy sản Việt Nam đã mở rộng hợp tác với các tổ chức cả trong lẫn ngoài nước để triển khai chương trình truy xuất nguồn gốc điện tử đối với sản phẩm thủy sản nhằm tìm ra giải pháp ngày càng thuận tiện trong việc ghi chép, truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác. Cụ thể, hệ thống của Tổng cục Thủy sản sẽ mã hóa và lưu trữ toàn bộ thông tin ghi chép từ khâu sản xuất đến khâu thu mua, chế biến, tiêu thụ khi ứng dụng truy xuất bằng điện tử. Riêng đối với ngư dân, thông tin về nhật ký khai thác sẽ được theo dõi và lưu trữ tại máy tính của Chi cục Thủy sản tại địa phương như: Hải trình của chuyến biển, số sản lượng cá đánh bắt, loài khai thác… Vũng Tàu, Khánh Hòa, Bình Định, Phú Yên là các địa phương được Tổng cục Thủy sản tiến hành thí điểm sau khi đã xây dựng xong phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử. Nếu đạt kết quả thì giai đoạn 2021 - 2023 sẽ triển khai áp dụng phần mềm trên cả nước. Điều này có nghĩa khi đó sẽ cho phép truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác cả văn bản giấy và trên phần mềm điện tử được áp dụng song song . Từ năm 2023 trở đi truy xuất nguồn gốc điện tử đối với các sản phẩm thủy sản sẽ áp dụng hoàn toàn
Giải pháp truy xuất nguồn gốc thủy sản bằng điện tử được xem là tối ưu cho các bên tham gia toàn chuỗi từ khai thác đến tiêu thụ sản phẩm thủy sản; đồng thời đáp ứng được yêu cầu của thị trường nhập khẩu. Tuy nhiên, để ứng dụng giải pháp này thành công, một số vấn đề đặt ra về tính an toàn phần mềm ứng dụng, thân thiện và đáp ứng đầy đủ yêu cầu của các tác nhân tham gia chuỗi đặc biệt với ngư dân. Ap dụng trên thực tiễn ngư dân cần tổ chức tập huấn, chuyển giao phần mềm và tính toán việc hỗ trợ thiết bị. ------------------------------------------------------------- Chi tiết liên hệ Địa chỉ: Số 34 đường B8, KDC Hưng Phú, phường Hưng Phú, quận Cái Răng, TP Cần Thơ Điện thoại: 0939 868 768 Email: ocheck.truyxuat@gmail.com Website: http://truyxuatnguongoc.org Facebook:https://www.facebook.com/Truyxuatnguongocvn
